REGISTER VAN BESCHERMDE CULTUURHISTORISCHE ERFGOEDEREN
Heerenstraat 1 – Punda
Kadastrale gegevens: Stadsdistrict Sectie: A – nr. 1314
“Nagenoeg vrijstaand pand, omsloten door Heerenstraat, Breedestraat en Handelskade, met de nok loodrecht op de Breedestraat. Drie bouwlagen met kap. Zadeldak boven de kern, gedekt met rode pannen. Het ligt ingesloten tussen in- en uitzwenkende topgevels met geprofileerde deklijst, halfronde topbeëindiging en voluten. In de topgevels eenstaand venster met houten shutterramen en daarboven een klein staand venster met enkelvoudig opgeklampt houten luikje. Beide vensters met waterlijst. Boven het kleinste venster een gepleisterde versiering in de vorm van drie sterren.
Gevels: alle vensters zijn staande vensters met naar binnen draaiende houten shutterramen (1). De gevels zijn gepleisterd en geverfd. Diverse geprofileerde lijsten over de gehele breedte van de drie gevels doorlopend. Alle gevels zijn versierd met gepleisterde decoratie in de vorm van pilasters tussen de vensters op de verdiepingen, gestileerde bloemen in de vakken van de friezen boven en onder de vensters, een groep van drie bomen en een Atlasfiguur in vakken op de westgevel en vazen met planten, en bloemen en vogels in vakken op de oostgevel.
Oost- en westgevel: twee assen, welke zowel op de tweede als eerste verdieping gevormd worden door twee vensters. In de westgevel op de begane grond drie gekoppelde bogen (2).
Zuidgevel: tegen deze gevel werd in de loop van de 18e eeuw een galerij aangebracht met de nokken evenwijdig aan de Heerenstraat. Drie bouwlagen met kappen. Drie evenwijdig aan elkaar, doch niet tegen elkaar gelegen zadeldaken steken elk in het zadeldak boven de kern. Elk zadeldak wordt afgesloten door een in- en uitzwenkende topgevel met geprofileerde deklijst, halfronde topbeëindiging en voluten, en een centraal geplaatst staand venster met waterlijst en daarboven in de top een gepleisterde ster. De tweede verdieping wordt gevormd door de drie onder deze zadeldaken gelegen paviljoens, waarvan de middelste twee en de buitenste elk één venster hebben. De ruimten tussen deze paviljoens worden afgesloten door tuitgevels met 19e-eeuwse topbeëindiging en geprofileerde deklijst (3), hebben elk één venster en daaronder een dubbel ajourpaneel. Op de zuid-west- en zuid-oosthoeken vierkante balkons boven de galerij, voorzien van een balustrade met ajourpanelen. In elk der beide omsluitende muren een deur/vensteropening met waterlijst. Op de eerste verdieping een galerij van elf bogen met vensters, en één boog in de zijgevels van de galerij. Op de begane grond een galerij van veertien ongelijke bogen, en één boog in de zijgevels van de galerij (4).
Interieur: op de eerste verdieping zijn in- en uitzwenkende deuromlijstingen aangebracht tussen de delen van de kern en tussenkern en galerij.
(Opmerkingen:
(1) Vroeger waren er schuiframen met roetjesramen.
(2) In de oostgevel zijn op de begane grond dergelijke bogen aangebracht bij de restauratie van 1956.
(3) Deze voormalige balkons werden vermoedelijk tweede helft 19e eeuw dichtgemaakt. De ajourpanelen herinneren hier nog aan.
(4) Op een enkele na zijn deze bogen nu open, terwijl zij voor de restauratie van 1956 voorzien waren van opgeklampte houten deuren.)
Redengeving:
Gebouw als boven beschreven van algemeen belang wegens schoonheid, kunstwaarde en volkskundige waarde op grond van de volgende waardestellende criteria:
– architectuurhistorische waarde wegens onder meer de 18e-eeuwse in- en uitzwenkende topgevels met halfronde topbeëindiging en voluten, de bogengalerijen en de gepleisterde versiering;
– cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde wegens de voor Punda kenmerkende later aangebouwde galerij;
– monumentale ensemblewaarde daar het onderdeel vormt van een groter te beschermen stedebouwkundig geheel en wegens de opvallende ligging op de hoek van Heerenstraat, Breedestraat en Handelskade.
Tot het hierboven vermelde monument behoort al hetgeen dat door bestemming of anderszins rechtens onroerend is.”
Registratie: 1995-07-31
Afschrift Hypotheek: 1995-08-14
Aanwijzing Besluit: 1995-05-31
Publicatie: 1995-06-16
Inzage: 1995-06-16