REGISTER VAN BESCHERMDE CULTUURHISTORISCHE ERFGOEDEREN
Hendrikplein z/n – Punda
Kadastrale gegevens: Stadsdistrict Sectie: A – nr. 3291
Bouwperiode: Tempel Emanu-El, 1865-1867
Beschrijving:
Vrijstaand rechthoekig pand, met de nok loodrecht op het Hendrikplein. Drie bouwlagen, te weten tweede verdieping, hoofdverdieping en souterrain, met kap. Voorzien van zadeldak, dat ingesloten ligt tussen twee puntgevels. Centraal geplaatst in de zuidelijke puntgevel een staand, aan de bovenzijde halfrond, venster. Het zadeldak is gedekt met gesmoorde oudhollandse dakpannen.
Gevels, algemeen: alle vier de gevels vertonen een regelmatige indeling in assen, gevormd door rozetten op de tweede verdieping, en vensters en deuren op de hoofdverdieping en in het souterrain. De deuren en vensters op de hoofdverdieping zijn aan de bovenzijde halfrond of hebben een halfrond bovenlicht, waarboven een halfronde waterlijst op schijnconsoles. Het zijn staande vensters met naar binnen draaiende houten shutterramen. De deuren in de voor- en zijgevels worden omgeven door classicistische siermotieven in de vorm van een driehoekig fronton, dat op pilasters rust. Onder de vensters banden. De vensters in het souterrain zijn aan de bovenzijde halfrond en worden merendeels met luiken gesloten. Rond vensters en deuren van het souterrain rusticawerk.
Alle gevels worden op de hoeken afgesloten door pilasters met een basement ter hoogte van het souterrain en een kapiteel gevormd door een naar voren springend deel van de gootlijst. Tussen hoofdverdieping en souterrain een langs voor- en zijgevels doorlopende geprofileerde lijst.
Voorgevel (noordgevel): de voorgevel wordt benadrukt door een centraal ervoor geplaatste vierkante toren. Ter weerszijden van de toren één as, gevormd door een rozet op de tweede verdieping en een staand venster op de hoofdverdieping. Centraal geplaatst op de hoofd- verdieping een via het portaal onder de toren te bereiken naar binnen draaiende, aan de bovenzijde halfronde, houten deur.
Over de gehele breedte van de voorgevel is een trap aangebracht, met dezelfde hoogte als het souterrain.
Het bordes bovenaan de trap vormt het basement voor de tegen de voorgevel gebouwde toren. De traptreden vormen een “U” rond de toren. De toren bestaat uit drie bouwlagen bekroond met een kleine achthoekige lantaarn met een met koper beklede spits. In elke zijde van de lantaarn een door roeden in vieren gedeeld staand venster met een halfrond driedelig bovenlicht. Onder de lantaarn een kwartronde overgang naar de vierkante toren. Op de tweede en de eerste verdieping van elke gevel van de toren één nagenoeg vierkant venster met houten shutterramen en driedelig halfrond bovenlicht. Boven de vensters halfronde waterlijst op schijnconsoles. Onder de vensters banden.
Op de begane grond in elke gevel een open boog naar het portaal onder de toren. De regelmatige gevelopbouw van de toren wordt ondersteund door – aan de voorzijde dubbele – pilasters op de hoeken en geprofileerde lijsten, die basement en kapiteel vormen voor de pilasters.
Zijgevels (oost- en westgevel): nagenoeg identieke lijstgevels met brede geprofileerde gootlijst. Vijf assen, welke gevormd worden door vijf rozetten op de tweede verdieping, en een centraal geplaatste deur met links en rechts twee staande vensters op de hoofdverdieping. Het souterrain van de oostgevel heeft vijf vensters, het souterrain van de westgevel heeft drie vensters en aan weerszijden van de middenas een houten deur. Naar de deuren op de hoofdverdieping leiden dubbele bordestrappen met marmeren treden en houten balustraden met gedraaide balusters.
Achtergevel (zuidgevel): op de tweede verdieping twee rozetten aan weerszijden van een staand venster met halfrond bovenlicht en halfronde waterlijst op schijnconsoles. Op de hoofdverdieping twee houten deuren, elk in één as met een rozet. De deuren worden bereikt via trappen met houten balustraden.
Redengeving:
Gebouw als boven beschreven van algemeen belang wegens schoonheid en voor de geschiedenis van Curaçao op grond van de volgende waardestellende criteria:
– architectuurhistorische waarde wegens onder meer de evenwichtige symmetrische gevelopbouw en de toren;
– cultuurhistorische waarde, aangezien de Tempel Emanu-El in 1865 – 1867 gebouwd werd door de Nederlands Hervormde Israëlitische Gemeente van Curaçao;
– monumentale ensemblewaarde daar het onderdeel vormt van een groter te beschermen stedebouwkundig geheel en wegens de markante ligging aan het Hendrikplein.
Tot het hierboven vermelde monument behoort al hetgeen dat door bestemming of anderszins rechtens onroerend is.
Registratie: 1995-07-31
Afschrift Hypotheek: 1995-08-14
Aanwijzing Besluit: 1995-05-31
Publicatie: 1995-06-16
Inzage: 1995-06-16