REGISTER VAN BESCHERMDE CULTUURHISTORISCHE ERFGOEDEREN
Zaantjessteeg 44 and 56-74, Otrobanda
Kadastrale gegevens: Stadsdistrict Sectie: B – nr. 2172
Zaantjessteeg 44 bestaat uit twee grote panden met diverse aanbouwen, gelegen op de hoek van de Zaantjessteeg en de Gravenstraat, te weten een hoekpand met de nokken loodrecht op de Zaantjessteeg en een daarachter gelegen, vermoedelijk ouder, pand met de nok evenwijdig aan de Zaantjessteeg.
Hoekpand: kern en galerij twee bouwlagen + kap, en een tweede galerij, ten noorden van de eerste gelegen, één bouwlaag + kap. Boven kern en galerij twee naast elkaar gelegen zadeldaken en boven de tweede galerij een lessenaardak, dat doorgetrokken is langs het gangetje tussen het hoekpand en de ten opzichte van de rooilijn terugliggende noordgevel van het tweede pand. De zadeldaken liggen ingesloten tussen tuitgevels met 19e-eeuwse topbeëindiging. Centraal in elke geveltop een staand venster met geprofileerde waterlijst. Onder de vensters in de oostgevel een geprofileerde lijst. Daken gedekt met geglazuurde en rode oudhollandse dakpannen, lessenaardak van tweede galerij gedekt met geglazuurde oudhollandse pannen.
Gevels: gepleisterde en geverfde gevels.
Voorgevel langs Zaantjessteeg: drie assen, gevormd door drie staande vensters op de verdieping, en op de begane grond twee staande vensters en een deuropening. In de tweede lage galerij een eveneens staand venster. Boven alle vensters en de deuropening geprofileerde waterlijsten, en onder de vensters op de verdieping een geprofileerde lijst.
Tegen de zuidgevel van de kern van het hoekpand is een aanbouw aangebracht.
De oostgevel van de aanbouw vormt één geheel met de oostgevel van het hoekpand:
één as, gevormd door een staand venster op de verdieping en een deuropening op de begane grond. Identiek geprofileerde waterlijsten boven venster en deuropening en geprofileerde lijst onder het venster als hierboven beschreven bij de kern en galerij (1).
Aan de zuidzijde aansluitend bij de voorgevel een monumentale ingang, bestaande uit twee stenen pilaren met bolbekroning. Aan de straatzijde is een jaartal gebeiteld 185.. (2).
Noordgevel langs de Gravenstraat, galerij: lijstgevel met geprofileerde gootlijst. Op de verdieping drie staande vensters met geprofileerde waterlijsten.
Tweede lage galerij: lijstgevel met geprofileerde gootlijst. Vier staande vensters en een deuropening tussen het eerste en tweede venster van links. Waterlijsten (3).
Zuidgevel: lijstgevel met geprofileerde gootlijst, die zich voortzet langs de westgevel van het hoekpand. Op de verdieping centraal geplaatst een deuropening en links en rechts daarvan een staand venster. Boven vensters en deuropening geprofileerde waterlijsten. Op de begane grond links een deuropening en rechts een staand venster. Voor een deel van de zuidgevel een houten balkon, dat op twee zuilen en een halfzuil met geprofileerde kapitelen rust, en bereikt wordt via een in gele ijsselsteentjes opgetrokken bordestrap die L-vormig langs de zuid- en westgevel van een aanbouw (zie verderop) loopt. Het bordes in de hoek van de “L” bestaat uit witmarmeren tegels.
Tegen de zuidoostzijde van de zuidgevel van het hoekpand is een aanbouw aangebracht van twee bouwlagen + plat dak.
Gevels: aan oost-, zuid- en westzijde lijstgevels met doorlopende geprofileerde gootlijst, die aansluit bij de gootlijst van de zuidgevel van het hoekpand. Zowel op de verdieping als op de begane grond van de zuidgevel een staand venster en van de westgevel een deuropening. Op de verdieping met geprofileerde waterlijst. Onder het venster een geprofileerde lijst.
Westgevel: op de verdieping twee deuren, en op de begane grond een staand venster en een deur. De noordelijke deur op de verdieping is een paneeldeur met houten shutters. De deuren op de verdieping komen uit op een balkon boven het gangetje tussen het hoekpand en het tweede achter het hoekpand gelegen pand. Boven het balkon een lessenaardak gedekt met geglazuurde oudhollandse pannen. Het lessenaardak rust ter hoogte van de kern van het hoekpand op drie voor de muur uitgemetselde korfbogen, waarvan de middelste de deuropening omvat.
Achter het hierboven beschreven hoekpand staat een tweede, vermoedelijk ouder, pand met de nok evenwijdig aan de Zaantjessteeg. Twee bouwlagen + kap. Zadeldak, dat ingesloten ligt tussen twee schoudergevels met eenvoudig geprofileerde topbeëindiging, bestaande uit een klein driehoekig fronton met daaronder een rechthoekig lijstwerk. Ter hoogte van de schouderstukken horizontale lijst over de gehele gevelbreedte. Onder deze lijst centraal geplaatst nagenoeg vierkant venster. Dak gedekt met rode oudhollandse dakpannen. Tweemaal drie dakkapellen met driehoekig topveld op zijconsoles.
Gevels: gepleisterde en geverfde gevels.
Noordgevel: op de verdieping één staand venster met naar binnen draaiende houten shutterramen. Boven het venster over de gehele gevelbreedte doorlopende lijst.
Oostgevel: lijstgevel met eenvoudig geprofileerde gootlijst. Op de verdieping drie deuropeningen naar het balkon dat boven het gangetje ligt tussen het hier beschreven pand en het hierboven beschreven hoekpand.
Het balkon, dat langs de gehele oostgevel loopt, is te bereiken via een stenen bordestrap. Boven het balkon een met geglazuurde oudhollandse pannen gedekt lessenaardak, dat deels op drie tegen de westmuur van het hoekpand gemetselde korfbogen rust, en deels met een overstekend dakvlak op de houten opbouw op het balkon.
Westgevel: lijstgevel met geprofileerde gootlijst. Op de verdieping drie staande vensters met houten shutterramen. Boven de vensters over de gehele gevelbreedte door lopende band.
Zuidgevel: tegen westzijde van zuidgevel is een uitbouw aangebracht, van twee bouwlagen + kap. Lessenaardak met overstekend dakvlak, en een door het dakvlak stekende schoorsteen.
In de oostgevel nagenoeg vierkante vensteropening (4).
Voorts hoort bij Zaantjessteeg 44 een reeks deels aaneengebouwde, deels nagenoeg vrijstaande panden, Zaantjessteeg 56 t/m 74, gelegen langs de Zaantjessteeg op het erf ten zuiden van Zaantjessteeg 44, en als volgt onder te verdelen:
Zaantjessteeg 56 en 58: Zaantjessteeg 56 nagenoeg vrijstaand pand en Zaantjessteeg 58 aaneengebouwd pand, de nok evenwijdig aan de Zaantjessteeg. Eén bouwlaag + kap. Over beide panden doorlopend lessenaardak, gedekt met rode oudhollandse pannen. Aan de achterzijde twee schoorstenen.
Gevels: gepleisterde en geverfde gevels.
Voorgevel: elk pand heeft links een deur en rechts daarvan een staand venster. De deur van Zaantjessteeg 56 draait naar binnen, het venster heeft een enkelvoudig luik. Waterlijsten boven deuren en vensters.
Achtergevel: lijstgevel met eenvoudige gootlijst. Eén staand venster met enkelvoudig luik.
Zaantjessteeg 60 t/m 64: reeks aaneengebouwde panden met de nok evenwijdig aan de Zaantjessteeg. Eén bouwlaag + kap. Over alle drie de panden doorlopend lessenaardak met aan de achterzijde overstekend dakvlak. Gedekt met rode oudhollandse pannen.
Gevels: gepleisterde en geverfde gevels.
Voorgevel: elk pand heeft een deur: Zaantjessteeg 60 en 62 paneeldeuren met houten shutters en Zaantjessteeg 64 een enkelvoudige opgeklampte houten deur.
Noordzijde: hier steekt de scheidingsmuur tussen Zaantjessteeg 58 en 60 door het lessenaardak.
Zaantjessteeg 66 t/m 74: Zaantjessteeg 66 t/m 72 aaneengebouwde panden en Zaantjessteeg 74 nagenoeg vrijstaand pand, de nok evenwijdig aan de Zaantjessteeg. Eén bouwlaag + kap.
Over alle panden doorlopend zadeldak, aan de voorzijde met flauwe “knik” en overstekend dakvlak. Het dak ligt ingesloten tussen tuitgevels met centraal geplaatst klein oculus. Gedekt met rode oudhollandse dakpannen.
Gevels: gepleisterde en geverfde gevels.
Voorgevel: elk pand heeft een deuropening.
Achtergevel: elk pand heeft een staand venster, Zaantjessteeg 66 met houten shutters, Zaantjessteeg 68 t/m 74 met enkelvoudig opgeklampt houten luik.
Tegen de achtergevel twee schoorstenen.
Zuidgevel: een brede deuropening.
Aansluitend bij Zaantjessteeg 74 een stenen erfafscheiding, die doorloopt langs de zuid- en westzijde van het erf.
(Opmerking:
(1) Gezien wat er nog van over is, is het aannemelijk dat in elk geval op de verdieping schuiframen met roedeverdeling gezeten hebben. In de muur tussen kern en galerij zijn op de verdieping de schuiframen nog aanwezig.
(2) Het laatste cijfer van het jaartal is niet meer duidelijk te lezen.
(3) In de boven- en onderdorpel van het meest rechtse venster zijn de gaten te zien waarin overhoeks geplaatste vierkante spijlen gezeten hebben.
(4) Aan de zuidkant is tegen deze aanbouw een tweede aangebracht, van twee bouwlagen + kap, voorzien van een schilddak. Deze tweede aanbouw maakte deel uit van een groter thans gesloopt pand.)
Redengeving:
Gebouw als boven beschreven van algemeen belang wegens schoonheid, betekenis voor de wetenschap en volkskundige waarde op grond van de volgende waardestellende criteria:
– architectuurhistorische en esthetische waarde vanwege onder meer de karakteristieke samenstelling uit grotere en kleinere bouwblokken, de tuitgevels met 19e-eeuwse topbeëindiging en op zuilen rustend houten balkon;
– architectuurhistorische en cultuurhistorische waarde daar het één van de weinige overgebleven voorbeelden van de oude koralenstructuur in het stegengebied van Otrobanda is, bestaande uit hoofdgebouw en onbebouwd terrein/tuin, en langs de rand van het terrein bijgebouwen, en wegens de voor Curaçao kenmerkende plattegrond met kern en galerijen;
– monumentale ensemblewaarde daar het onderdeel vormt van een groter te beschermen stedenbouwkundig geheel.
Tot het hierboven vermelde monument behoort al hetgeen dat door bestemming of anderszins rechtens onroerend is.
Registratie:
Afschrift Hypotheek:
Aanwijzing Besluit: 22 november, 1993
Publicatie: 6 december, 1993
Inzage: 7 december, 1993