Fort Collenburg, Nieuwpoort aan de Fuikbaai

• 1. :

REGISTER VAN BESCHERMDE CULTUURHISTORISCHE ERFGOEDEREN

Fort Collenburg

Kadastrale gegevens: 8-D-25

Omschrijving van het monument:

Inleiding

Aan de Fuikbaai werd in 1714 door directeur van Collen een fortje gebouwd dat de naam Fort Collenburg kreeg. Dit fort en verschillende anderen werden gebouwd naar aanleiding van de gijzeling van Curaçao door de Franse admiraal Jacques Cassard in 1713. De noodzaak om het eiland beter te verdedigen was na dit voorval voor iedereen duidelijk. Behalve bij Fuikbaai werden er ook forten gebouwd of verbeterd bij Piscaderabaai, Sint Michielsbaai en Sint Kruis

(Santa Cruz). Fort Collenburg was het eerste gebouw aan de Fuikbaai. Later werd het “Fort de Fuijk” genoemd. In 1805 werd het veroverd door de Engelsen. Daarna werd het stil rond het fort.

In 1875 begon John Godden met de exploitatie van fosfaat op de Tafelberg. Hij noemde de door hem gestichtte nederzetting aan de Fuikbaai “Newport”. In 1912 werd de N.V. Mijnmaatschappij Curaçao opgericht die de exploitatie van fosfaat voortzette. In de jaren na 1875 werd het restant van Fort Collenburg omgebouwd tot fundament voor de rails van een rijdende kraan. De kraan kon staande op de batterij van het fort schepen lossen.

Beschrijving

Van Fort Collenburg is de fortbatterij bewaard gebleven met daarboven op de kraanbaan met kraan. Het fundament van een fortgebouw is eveneens aanwezig.

Over de conservering van vondstmateriaal is niets bekend.

De conservering van de muren van de fortbatterij is redelijk. De kraanbaan is aan de oostzijde ernstig beschadigd waardoor de kraan het risico loopt om te vallen.

Administratieve gegevens:

Archeologische vindplaats catalogus nummer NAAM: C-098

Eilandelijk Ontwikkelingsplan (EOP) bestemming: Toeristisch gebied.

Geografische positie: Fort Collenburg

Redengeving

De zaak/terrein als boven beschreven is van algemeen belang wegens de betekenis voor de wetenschap en de cultuurhistorische waarde op grond van de volgende waardestellende criteria:

• Wetenschappelijke waarde als representatief verdedigingswerk uit de achttiende eeuw.
• Cultuurhistorische waarde als onderdeel van een keten van verdedigingswerken ter bescherming van het eiland tegen piraten en aanvallen in oorlogstijd. Later is het fort deel gaan uitmaken van de geschiedenis van Nieuwpoort.

Tot het hierboven vermelde archeologische monument behoort al hetgeen dat door bestemming of anderszins rechtens onroerend is.

Registratie: 24 november 2010

Afschrift Hypotheekbewaarder: 25 november 2010

Aanwijzingsbesluit: 7 oktober 2010

Publicatie: 7 oktober 2010

Inzage: 7 oktober t/m 19 november 2010

Literatuur

Hartog, J., De forten, verdedigingswerken en geschutstellingen van Curaçao en Bonaire, 1997

Hoeven, van der, F., “Fort Collenburg herontdekt”; Napa,  Amigoe di Curaçao, 27 februari 2010, in de     serie: “Het Nationaal Museum vormen we tezamen” van de stichting NAAM