Your search results

Landhuis Jan Thiel, Plantage, Zoutpannen, Hofi

Out of Innercity Willemstad in Discover Plantation Houses

Jan Thiel Plantage / Zoutpannen / Hofi / Kaya Damasco, Curaçao, Willemstad

add to favorites

Photo Michael A. Newton, 2020

Description

Name of property:

Historische structuren op de voormalige plantage van

Jan Thiel (alias Damasco)

Characteristics:

Buildings and structures of the former Jan Thiel plantation. In the hofi are wells and a system of canals, dams and water reservoirs. In the lagoon of Jan Thiel remnants of salt pans consisting of dams of stacked stones. At the mouth of the lagoon of Jan Thiel on the east bank ruins of a lime kiln and a salt shed with remains of two cisterns. On the west bank remnants of a plantation wall. East of the Kaya Damasco remains of 17th – century indigo tanks.

Monument value:

Cultural-historical value and national value.

Construction period:

Not mentioned in monument register

REGISTER OF LISTED HERITAGE

Historische structuren op de voormalige plantage van Jan Thiel (alias Damasco)

Kadastrale gegevens: rooibrief 7 november 1875

Op het voormalige terrein van de plantage Jan Thiel bevinden zich nog enkele bouwwerken en structuren die herinneren aan de vroegere plantageactiviteiten.

Ten oosten van het landhuis bevindt zich hofje Jan Thiel met een aantal putten. In dit gebied werd de waterhuishouding van de plantage geregeld door middel van een systeem van kanalen, dammen en waterreservoirs.

In de lagune van Jan Thiel bevinden zich restanten van zoutpannen bestaande uit dammen van gestapelde stenen.

Aan de monding van de lagune van Jan Thiel staan op de oostelijke oever de ruïnes van een kalkoven en een opslagloods voor het zout dat uit de Salinja werd gewonnen. Bij de voormalige loods staan nog de restanten van twee regenbakken. Op de westelijke oever is nog een restant van een uit koraalsteen gestapelde plantagemuur. Dit was de grens tussen de voormalige plantages Jan Thiel en Koraal Specht.

Ten oosten van de Kaya Damasco staan de geconsolideerde resten van 17^e – eeuwse indigobakken.

HOFJE VAN JAN THIEL; STRUCTUREN T.B.V. DE WATERHUISHOUDING

A) 110m ten zuidoosten van het landhuis zijn twee putten en een waterbak tegen elkaar geplaatst. Eén put heeft een ronde schacht van steen; de doorsnede van de put is 2m (binnenmaat); de putrand is 45 cm hoog en 45cm diep. Tegen de put staat een waterbak met afgeronde binnenhoeken; de bak is 1,25m x 2,30m en 60cm hoog (binnenmaten). In het verlengde van de waterbak is nog een put, waarvan de rechthoekige bovenrand van beton aansluit op de waterbak. De schacht van de put is eveneens rechthoekig. Hij is gemetseld in steen en heeft stapstenen naar beneden.

B) 40m oostwaarts van (A) is een put waarvan de schacht in steen is uitgehakt. De doorsnede van de schacht is ca. 3m (binnenmaat). Het onderste gedeelte van de put is aanmerkelijk wijder dan de eigenlijke schacht. Op de bovenrand van de schacht bevinden zich resten van een ijzeren balk. De putrand is vierkant en van beton.

C) 100m oostwaarts van (A) ligt een dam met een lengte van 100m. De lengteas is noord-zuid gericht.

C1) Ca. 30m ten oosten van de dam is een put met een betonnen bovenbouw en een in steen uitgehakte schacht. De doorsnede van de schacht is 2,35m (binnenmaat). Op de schacht liggen twee houten balken. Tegen de noordzijde van de put bevinden zich de resten van een rechthoekige lage bak van beton (ca. 1,20m x 4m).

D) 80m ten oosten van (A), ten zuiden van de weg die van het landhuis oostwaarts loopt, bevindt zich een gedeeltelijk gedempte een put met een doorsnede van ca. 2m (binnenmaat) en een schacht opgetrokken in steen. De helft van de putrand is afgebrokkeld.

D 1) 20m ten zuiden van deze gedempte put bevindt zich een vierkant waterreservoir met schuinoplopende wanden en afgeronde binnenhoeken. De afmetingen zijn ca. 8,5 x 8,5m x 2,25m hoog (binnenmaten). Het reservoir is opgetrokken in steen en met cement afgepleisterd. Aan zuidzijde is recht trapje met 6 treden dwars tegen het reservoir geplaatst. Boven aan het trapje bevond zich een marmeren plaat met het opschrift “Virginia, 1921”. Aan westzijde is een centraal geplaatste overloop; eronder is een gemetseld bakje waarop afsluitbare kanalen zijn aangesloten. Aan de noordzijde bevinden zich de L-vormige resten van een kanaal.

Tegen de oostzijde staat een schuurtje met een rechthoekige plattegrond. Het is opgetrokken in steen over een bouwlaag en heeft een lessenaardak, waarvan de hoge zijde aansluit op de muur van het reservoir. De noordgevel heeft een deuropening, de oostgevel heeft een vierkant venster plus twee ventilatieopeningen. De zuidgevel heeft een ventilatieopening.

D 2) 24m ten zuidoosten van het waterreservoir bevindt zich een put waarvan de schacht is opgetrokken in steen; doorsnede 2,35m (binnenwerks). In de wand van de schacht bevinden zich grijpstenen. De putrand (waarvan de helft verdwenen is) is 50cm hoog en 40cm diep.

D 3) 34m ten zuiden van het waterreservoir is nog een put waarvan de schacht is opgetrokken in steen; de doorsnede van de put is ca. 2m (binnenmaat); de rand is 50cm hoog en 40cm diep. Naast de put bevinden zich de resten van een houten molen.

E) 120m ten zuiden van (A) bevindt zich licht gebogen een dam met een lengte van ca. 75m. De lengteas is noord-zuid gericht.

F) 60m ten westen van de dam (E) bevindt zich een put met een in steen opgetrokken schacht, waarvan de doorsnede 2m (binnenmaat) is. De stenen rand van de put is 40cm diep en 45cm hoog.

G) 120m ten zuidwesten van de put (F) ligt een dam van steen van ca. 150m lang. De dam heeft een overloop. De lengteas is oostwest gericht. Deze dam grenst aan de lagune.

H) 100m ten noorden van de put (F) bevindt zich een tanki (klein natuurlijk waterreservoir) met twee treden aan noordzijde.

I) 46m ten oosten van het landhuis bevindt zich een put met een doorsnede van 2,60m (binnenmaat). De put heeft een gemetselde rand van 45 cm hoog en 40cm diep. Tegen de noordzijde van de put staat een vierkante waterbak van beton. De put is met het landhuis verbonden door middel van een ijzeren buis.

J) Vlak achter de put (noordoostzijde) is een groot waterreservoir bestaande uit een diepe langgerekte kuil met steile wallen. Tegen de oostzijde liggen twee dijken in de vormig van een “L”.

K) 108 m noordwaarts van put (I), aan de andere zijde van een omheining, is een put met een molen. De put heeft een doorsnede van ca. 2,70m (binnenmaat). Deze put staat door middel van een 60m lange ijzeren buis in verbinding met een vierkant waterreservoir op de grens van het (huidige) perceel van het landhuis.

Op diverse plaatsen op het terrein – o.a. in de omgeving van waterreservoir (D) en tussen (A) en (I) – bevinden zich gemetselde goten en kanalen die met schotjes kunnen worden afgesloten. Er zijn nog enkele (niet genoemde) dammen aan de zuidzijde van het gebied.

LAGUNE VAN JAN THIEL, STRUCTUREN VAN ZOUTPANNEN

STRUCTUREN BIJ INGANG LAGUNE

M) Ten oosten van de ingang de ingang van de lagune zijn de restanten van een kalkoven, twee waterbakken en loods (zoutmagazijn). Ten westen van de ingang zijn de restanten van de plantagemuur van Jan Thiel. De muur bestaat uit gestapelde stenen.

INDIGOBAKKEN

O) Ten oosten van de Kaya Damasco staan de restanten van een indigobak uit de 17^e De bakken waren op verschillende niveaus geplaatst en zijn opgetrokken in steen en waren gepleisterd met een roze trasmortel. (1) De hoogste bak is bereikbaar door een trap van steen. De bakken hebben afgeronde hoeken.

(Opmerkingen

In de roze tras was boven de onderste bak de restanten van een datum (169.) zichtbaar voordat de bakken werden gepleisterd na 1993.)

Redengeving

De structuren als boven beschreven zijn van algemeen belang wegens schoonheid en volkskundige waarde op grond van de volgende waardestellende criteria: