Kustbatterij, Steenrijk

• 1. :

REGISTER VAN BESCHERMD CULTUURHISTORISCHE ERFGOEDEREN

Complex Kustbatterij Steenrijk

Kadastrale gegevens: 5-3S-848

Omschrijving van het monument:

Inleiding

Curaçao was van grote waarde voor de geallieerden in de Tweede Wereldoorlog vanwege de aanwezigheid van de olieraffinaderij die een belangrijk deel van de brandstoffen voor de oorlogsinspanningen produceerde. Verdediging van het eiland tegen aanvallen vanuit zee had dan ook een hoge prioriteit. Aan weerszijden van Willemstad werden grote kustbatterijen opgericht. Kustbatterij Steenrijk aan de oostzijde van Willemstad werd gebouwd door de Nederlandse strijdkrachten en kwam in 1940 gereed.

Kustbatterij Steenrijk had drie grote geschutsstellingen van beton met daarop zeer zware 19,2 cm kanonnen, die afkomstig waren van een Engels oorlogsschip. Een solide bovengrondse commandobunker werd ook gebruikt als richtpost. De munitie die nodig was voor de drie kanonnen werd ondergebracht in twee grote betonnen bunkers die ieder twee ingangen hebben. De bezetting van Steenrijk was 91 man. Deze werden ondergebracht in een barak voor de manschappen en vier voor de officieren. Keukens, wasgelegenheden, toiletten en onderhoudsdiensten werden eveneens in barakken ondergebracht.

Beschrijving

Van de uitgebreide infrastructuur van de Kustbatterij Steenrijk is nog een dichtgemetselde geschutsstelling over, de bovengrondse commandobunker, twee grote ondergrondse munitiebunkers, een barakfundament van manschappen met daarnaast de ruïne van het badhuis annex keuken en het barakkencomplex voor de officieren.

De twee grote munitiebunkers zijn zo solide gebouwd dat ze nog in goede staat verkeren. Zelfs de in ijzer gevatte betonnen toegangsdeuren functioneren nog. Het barakfundament van de manschappen is in slechte staat. Van het daarnaast gelegen badhuis annex keuken zijn de muren nog in goede staat. De barakken van de officieren worden nog bewoond en bevinden zich in goede staat. Deze barakken worden nog steeds voor een deel omheind door het oorspronkelijke hekwerk.

Administratieve gegevens:

NAAM vindplaats catalogus nummer: C-108

Eilandelijk Ontwikkelingsplan (EOP) bestemming: Stedelijk woongebied.

Geografische positie: De Nederlandse Kustbatterij Steenrijk

Redengeving

De zaak/terrein als boven beschreven is van algemeen belang wegens de betekenis voor de wetenschap en de cultuurhistorische waarde op grond van de volgende waardestellende criteria:

• Wetenschappelijke waarde als de enige Nederlandse kustbatterij op Curaçao met een grote zeldzaamheidswaarde.
• Wetenschappelijke waarde als representatief verdedigingswerk in WO II.
• Cultuurhistorische waarde vanwege de cruciale rol voor de verdediging van het eiland in WO II en als onderdeel van een keten van verdedigingswerken.

Tot het hierboven vermelde archeologische monument behoort al hetgeen dat door bestemming of anderszins rechtens onroerend is.

Registratie: 24 november 2010

Afschrift Hypotheekbewaarder: 25 november 2010

Aanwijzingsbesluit: 7 oktober 2010

Publicatie: 7 oktober 2010

Inzage: 7 oktober t/m 19 november 2010

Literatuur

Hartog, J., De forten, verdedigingswerken en geschutstellingen van Curaçao en Bonaire, 1997

Kraan, C.T., 10 Het waarderen van archeologische vindplaatsen op Curaçao naar

KNA 3.2. Versie 1, 11 juni 2010