REGISTER VAN BESCHERMDE CULTUURHISTORISCHE ERFGOEDEREN
Krakeel 49
Kadastrale gegevens: rooibrief 12 januari 1884
Inleiding
Het pand is een ‘kas di kunuku’ (huis van het platteland). Deze huizen werden vanaf de 17e eeuw gebouwd, eerst door de slaven en later ook door landarbeiders. De huizen werden gebouwd van stammetjes, takken/twijgen, leem, koemest, steen en stro. De daken werden oorspronkelijk afgedekt met stro van maisstengels en later (eind 19e eeuw) met metalen golfplaten.
Beschrijving
Het kunuku-huis is een vrijstaand pand, gelegen op Krakeel 49. De nok is oostwest gericht.
Het pand is opgetrokken op een rechthoekige plattegrond over 1 bouwlaag met kap. De kap bestaat uit een schilddak en heeft een overstek. Het dak is bedekt met metalen golfplaten en heeft twee pirons.
De muren zijn opgebouwd uit een raamwerk van hout bestaande uit staanders en vlechtwerk. Op het raamwerk van hout is zowel aan de binnen- als de buitenzijde een laag van leem en koemest aangebracht. Tegen de buitenzijde is het raamwerk afgedekt met steen. Het stenen gedeelte verjongd naar boven toe, waardoor de buitenwanden enigszins schuin oplopen. Alle muren zijn gepleisterd met een mengsel van leem, kalk en mest en de muren zijn geverfd.
De vensters zijn staande vensters.
In de voorgevel is een centraal geplaatste dubbele houten paneeldeur met houten shutters in de bovenste helft. Aan weerszijden van de deur telkens een klein venster met shutterramen. De kopse gevels hebben in het midden één klein shutterraam. (1)
- A) Aan de zuidzijde van het kunuku-huis een regenbak opgetrokken in steen over een vierkante plattegrond en afdekt met een metalen golfplaat.
- B) Op korte afstand ten oosten van het kunuku-huis staat een bijgebouwtje (magasina ?) op een rechthoekige plattegrond. Het is opgetrokken over een bouwlaag plus kap. (2) De kap is afgedekt met metalen golfplaat en heeft een overstek. De muren zijn opgebouwd uit een raamwerk van hout bestaande uit staanders en vlechtwerk. Op het raamwerk van hout is zowel aan de binnen als de buitenzijde een laag van leem en koemest aangebracht. Aan de zuidzijde is een opening met een opgeklampte houten deur. De deur is geheel in de rechts in de gevelwand geplaatst. In de korte westelijke gevel is in het midden een kleine opening boven in de wand.
- C) Aan zuidzijde van het kunuku-huis een oventje, opgetrokken in steen op een rechthoekige plattegrond plus kap. De kap is een zadeldakje met rode oudhollandse pannen en een gemetselde nokkeper. Het dak heeft een overstekje. Aan de korte westzijde is een boogvormige opening van IJsselstenen en daarachter is een gewelfje van IJsselstenen.
De opening van de oven wordt dichtgezet met een ijzeren plaat. De plaat wordt vastgehouden door een stok.
- D) Iets verder ten oosten van het kunuku-huis een waterbak opgetrokken in steen over een rechthoekige plattegrond. De lengteas is noord-zuid gericht.
- E) Het perceel is aan de straatzijde deels omsloten met een erfafscheiding bestaande uit een muur van los gestapelde steen. (3)
(Opmerkingen:
- Tegen de achtergevel zijn in een latere periode aanbouwtjes toegevoegd. Deze zijn niet historisch.
- Het is niet helemaal duidelijk wat voor type kap erop heeft gezeten; zeer waarschijnlijk was het een schilddak.
- Aan de straatzijde bij de erfafscheiding ligt materiaal van een voormalige opgestapelde muur van steen.)
Redengeving
Het gebouw als boven beschreven is van algemeen belang wegens de schoonheid en volkskundige waarde op grond van de volgende waardestellende criteria:
- Architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een kunukuhuis
- Volkskundige waarde vanwege als een voorbeeld van een eenvoudige arbeiderswoning op het platteland.
- Volkskundige waarde als kunuku-huis met regenbak, magasina, oventje, waterbak en stenen afscheiding.
Tot het hierboven vermelde monument behoord al hetgeen dat door bestemming of anderszins rechtens onroerend is.
Registratie: 24 november 2010
Afschrift Hypotheekbewaarder: 25 november 2010
Aanwijzingsbesluit: 7 oktober 2010
Publicatie: 7 oktober 2010
Inzage: 7 oktober t/m 19 november 2010