REGISTER VAN BESCHERMDE CULTUURHISTORISCHE ERFGOEDEREN
Landhuis Choloma
Kadastrale gegevens: Rooibrief Nr. 6 – D – 8
Inleiding
Landhuis Choloma dateert van na 1893 (waarschijnlijk voor 1896), het jaar waarin het terrein werd afgesplitst van de plantage Groot Sint Joris. Het werd gebouwd in opdracht van een familie Debrot. Over de naamgeving is niet meer bekend dan dat de familie ook een plantage in Colombia moet hebben gehad die Choloma heette. Bij het landhuis was een struisvogelpark gevestigd.
Beschrijving
Het in laag terrein gebouwde landhuis ligt ten zuiden van het landhuis Groot Sint Joris. Bij het huis liggen een put (A), een waterbak (B), en een magasina met stal (C).
Landhuis
Het landhuis bestaat uit drie evenwijdige hoofddelen met aanbouw, opgetrokken in steen over één bouwlaag en kap, met de nok OW gericht. De drie hoofddelen zijn gebouwd onder zadeldak, gevat tussen puntgevels met vlakke deklijst De twee voorste delen de voorgevel ligt bij uitzondering op het noorden zijn even lang; het derde deel is korter, zodat op het zuidoosten een terrashoek bleef uitgespaard. De aanbouw ligt op het zuidwesten en bestaat uit een keukendeel met oven, een regenbak en een later aangebracht, vrijwel vlakgedekt gedeelte. Alleen het middendeel van het huis is voorzien van een stenen nok en is gedekt met zwarte kruispannen (fabr.: “G.van den Broeke/ Utrecht”) (1). Een gootlijst is aangebracht langs de voorgevel en de eerste twee delen van de westgevel.
De gevels zijn gepleisterd en geverfd.
De voorgevel (noordgevel) is symmetrisch ingedeeld met een centrale paneeldeur met houten shutters met aan weerszijden tweemaal twee smalle staande vensters met houten dubbele shutterramen. Boven de vensters rondboogvormige waterlijsten op sierconsoles. Boven de hoofdingang is tegen de gevel een gepleisterde duif geplaatst. Voor de gevel ligt over de breedte van de middelste raamgroepen een terras dat een vloer heeft van witte en grijze marmertegels. Het terras is driezijdig omgeven door een borstwering tussen vierhoekige kolommen met in de as een toegang.
De westelijke zijgevel heeft in het voorgedeelte één venster en in het middendeel twee vensters: staande vensters met houten shutterramen. Tegen de kopgevel van het achterdeel is de rechthoekige aanbouw geplaatst met venster en deur; ten zuiden daarvan de lage vlakgedekte regenbak met spuwer. Op de zuidwesthoek van het achterdeel staat de oven met schoorsteen, waaromheen een goot naar de regenbak is aangebracht.
De oostelijke zijgevel bevat in het voorgedeelte één venster en in het middengedeelte twee (vernieuwd; één oud luikvenster). De zuidgevel van het middendeel heeft een smalle gootlijst en een deur. Het achterdeel heeft een rond ventilatiegat in de top en een venster.
De achtergevel (zuidgevel) bevat een deur in de as van het huis; een keukendeur en enkele vensters van twee formaten (2). Een terras met lage borstwering op de zuidoosthoek vult de plattegrond van de bouwmassa aan tot een rechthoek.
Bijgebouwen
(A) Ten noorden van het huis ligt net uit de as een ronde put of waterbak. De gepleisterde dikke stenen muur heeft een verjongde bovenrand.
(B) Ten westen van het huis ligt op enige tientallen meters afstand een rechthoekige waterbak met gepleisterde stenen wanden die aan binnenzijde zijn afgerond (3).
(C) Ten zuiden van het huis staat een magasina met daaraan vastgebouwd een stal. De magasina kan begrepen worden als een rechthoekige plattegrond, opgetrokken over één bouwlaag en onder een dubbel zadeldak met beide nokken evenwijdig aan die van het huis. De zadeldaken staan tussen puntgevels, zijn gedekt met oudhollandse pannen en hebben goten op de muur. Het zuidelijk deel is korter dan het noordelijk deel. (4)
Op het noordoosten is een smal stuk aangebouwd met eigen zadeldak en puntgevel en op het zuiden ertegenaan een regenbak met inwendig afgeronde hoeken.
Over zelfde diepte als de magasina staat direct westelijk ervan een stal met een flauwhellend lessenaardak (zinken golfplaat) op vierhoekige kolommen en ingedeeld in vier compartimenten (5).
(Opmerkingen:
- De overige daken hebben golfplaatdekking.
- Het keukengedeelte is aangepast; o.a. werd het lessenaardak opgehoogd.
- Hiertegenaan is een fase later een betonnen waterbak geplaatst.
- waarschijnlijk waren ze oorspronkelijk even lang
- Op het terrein werden 20e-eeuwse vloertegels aangetroffen van “Mosaicos/ LaBarraca”.)
Redengeving:
Het gebouw als boven beschreven is van algemeen belang wegens schoonheid en volkskundige waarde op grond van de volgende waardestellende criteria:
- ensemblewaarde vanwege de samenhang van landhuis, put en bijgebouwen;
- architectuur en cultuurhistorische waarde als landhuis in drie delen met keuken-aanbouw;
- architectuurhistorische waarde vanwege de detaillering van de voorgevel.
Tot het hierboven vermelde monument behoort al hetgeen dat door bestemming of anderszins rechtens onroerend is.
Registratie: 1999-02-05
Afschrift Hypotheekbewaarder: 1999-02-19
Aanwijzingsbesluit: 1998-09-25
Publicatie: 1998-10-05
Inzage: gedurende 30 dagen vanaf 1998-11-03
