REGISTER VAN BESCHERMD CULTUURHISTORISCHE ERFGOEDEREN
Landhuis Urdal
Kadastrale gegevens: Sectie: – Meetbrief Nr.: 106/1956
Inleiding
Urdal was een van de kleinere tuinen rondom het Schottegat. Het landhuis werd in de tweede helft van de 19e-eeuw gebouwd als buitenhuis.
Het huis ligt in een hofje dat gesitueerd is ten zuiden van de Urdalweg en ten oosten van de Magdalenaweg. Vanuit de Magdalenaweg leidde vroeger een toevoerweg naar de voorzijde van het landhuis. Tegenwoordig is het huis bereikbaar via een ingang aan de Urdalweg.
De historische bebouwing bestaat uit het landhuis, een regenbak, een waterreservoir en een put.
Beschrijving
Het landhuis heeft een rechthoekige plattegrond bestaande uit twee blokvormige bouwvolumes die afzonderlijk met schilddaken zijn gedekt.1) De nokken van de daken zijn noord-zuid gericht. Het huis is opgetrokken in steen over een enkele bouwlaag. Tussen de twee schilddaken is een dwarsverbinding met een zadeldakje dat in de eerstgenoemde daken steekt. De verbinding is voorzien van twee tegenover elkaar geplaatste, staande vensters met opgeklampte houten luikjes. Het voorste schilddak heeft drie dakkapellen; één aan de lange zijde op het westen (voorgevel) en telkens één op de korte zijden. De dakkapel aan de westzijde heeft een driehoekig topveld, geprofileerde zijconsoles, zijwangen en een staand venster met shutterramen. Aan de korte zijden van het schilddak hebben de dakkapellen een driehoekig topveld op geprofileerde zijconsoles en een staand venster met shutterramen. Het achterste schilddak heeft aan de oostelijke zijde een kleine dakkapel met een driehoekig topveld op geprofileerde zijconsoles en een staand enkelvoudig opgeklampt houten luikje. Op de zuidoosthoek van het achterste schilddak steekt de schoorsteen van de keuken door het dak. De daken zijn gedekt met rode Oudhollandse dakpannen. De nok- en hoekkepers zijn met dakpannen afgedekt en op de uiteinden van de nokken staan pirons.
De gevels zijn gepleisterd en geverfd. De westgevel heeft een geprofileerde gootlijst.2) Er is een centraal geplaatste hoofdingang, bestaande uit een dubbele deur met panelen en shutters. Aan weerszijden zijn tweemaal twee staande vensters met shutterramen. De deur en de vensters hebben geprofileerde waterlijsten. Voor de hoofdingang is een stoepje met vier treden over de volle breedte. Het stoepje en de treden zijn bedekt met rode cementtegels.
De oostgevel (achtergevel) heeft een centraal geplaatste dubbele deur met panelen en shutters.3) Links van de deur is een staand venster met shutterramen en een geprofileerde waterlijst. Iets verder naar links is een hoge, smalle keukendeur met een bovenlicht. De opgeklampte houten deur heeft duimgehengen. Voor de centraal gelegen achteringang is een stoepje met 3 treden over de volle breedte. Aan de linker zijkant sluit een smal stoepje aan dat voorbij de keukendeur doorloopt. De stoepjes en de treden zijn bedekt met rode cementtegels. In de as van de keukendeur, is een recht, gepleisterd trapje. Aan de zuidzijde is een recht trapje met 4 treden.
De zijgevels op het zuiden en het noorden hebben telkens twee staande vensters. In de zuidgevel heeft het venster in het voorste bouwblok shutterramen. Het achterste blok van de zuidgevel heeft een venster met opgeklampte houten luiken (keukenraam). Op de onderzijde van het achterste bouwvolume sluit een regenbak aan. Op de oostelijke hoek van de zuidgevel is een standgoot. De vensters in de noordelijke zijgevel zijn voorzien van waterlijsten. Beide zijgevels hebben ter hoogte van de onderbouw een verspringing.
Interieur
De twee rechthoekige bouwvolumes zijn centraal met elkaar verbonden door een wijde doorgang met een segmentboog. De boog is voorzien van geprofileerde lijsten en imposten. De vensters van de sala en de deuropeningen aan de voor- en achterzijde zijn voorzien van geprofileerde betimmeringen. De vertrekken aan de noordzijde van het huis zijn toegankelijk door dubbele paneeldeuren. De balklaag van de zolder is in het zicht. De vloeren op eerste bouwlaag en de zolderverdieping hebben brede houten delen.
(A) Op de zuidelijke gevel van het huis, onder het keukenvenster, sluit een vierkante regenbak met afgeronde binnenhoeken aan. Hij is gepleisterd en geverfd.4) De bovenranden aan de oost- en westzijde zijn geprofileerd.
(B) Op ca. 6m afstand van de noordwestelijke hoek van het huis is een rechthoekig waterreservoir met afgeronde binnenhoeken. De lengterichting is oost-west. De muren zijn gepleisterd en geverfd. De bovenranden zijn voorzien van een profiel. Op de vier hoeken staan schuin oplopende steunberen.
(C) Ca. 4m ten zuidwesten van het waterreservoir is een put met een doorsnede van ca. 2,50m binnenwerks. De stenen putrand is aan de buitenzijde gepleisterd en geverfd.
(Opmerkingen:
- De oorspronkelijk opzet van het huis was symmetrisch.
- Het huis was oorspronkelijk voorzien van een omgaande Keulse goot; aan de voorzijde met een geprofileerde gootlijst, aan de andere zijden met eenvoudige deklijsten.
- Deze was oorspronkelijk voorzien van een waterlijst.
- Het oorspronkelijke dak is verdwenen.)
Redengeving:
Het gebouw als boven beschreven is van algemeen belang wegens schoonheid en volkskundige waarde op grond van de volgende waardestellende criteria:
- architectuur- en cultuurhistorische waarde als landhuis dat als buitenhuis is gebouwd;
- architectuurhistorische waarde vanwege de kenmerkende opzet van twee, tegen elkaar geplaatste rechthoekige bouwvolumes, die afzonderlijk met een schilddak zijn afgedekt;
- ensemblewaarde als landhuis in een hofje met een put en een waterreservoir.
Tot het hierboven vermelde monument behoort al hetgeen dat door bestemming of anderszins rechtens onroerend is.
Registratie: 2002-03-13
Afschrift Hypotheekbewaarder: 2002-02-13
Aanwijzingsbesluit: 2001-12-20
Publicatie: 2002-01-15
Inzage: gedurende 30 dagen vanaf 2002-01-15